Hollands Decor: 1988 Amsterdamned

Première 11 februari 1988
Regie Dick Maas
Productie Laurens Geels, Dick Maas
Locatiescouts José Steen, Henri Steen, Hemmo Sportel, Bart Leestemaker, Joep Bannenberg, Donald Schorr, Michaël Ferron, Alfred Schaaf
Locaties Amsterdam, Utrecht, Almere (studio), Geervliet, Leiden, Heemstede, Oostvoorne

Inhoud Een seriemoordenaar maakt de Amsterdamse grachten onveilig. Rechercheur Eric Visser doet onderzoek, onder andere bij de plaatselijke duikvereniging.

Screenshots locaties
Amsterdam bij nacht gezien vanaf het water door een duiker, achtereenvolgens het Victoria Hotel aan het Damrak, de Nicolaasbasiliek aan de Prins Hendrikkade, de Magere Brug en Groenburgwal.
De Magere Brug is ook te zien in Nederlands in Zeven Lessen, Jenny, Diamonds are Forever, Op de Hollandse Toer, The Love Boat en Ted Lasso.

Bij een Chinees restaurant steelt de duiker een mes. Achterkant Zeedijk 66, gezien vanaf Oudezijds Achterburgwal. Destijds geen echt restaurant, op dit adres is nu een broodjeszaak gevestigd.

Vervolgens enkele beelden van de Wallen: Groenburgwal 24, 16 en 35. Deze gracht maakt geen deel uit van de Wallen maar omdat daar niet gefilmd kon worden werden de huizen van neonreclames voorzien.

Een prostituée (Barbara Martijn) verlaat een grachtenpand, zwaait naar een collega en neemt een taxi. Groenburgwal 69.

De taxi rijdt over de Staalmeestersbrug (Brug 227).
Deze locatie is ook te zien Komedie om Geld en Alles is Liefde.

De prostituée wordt door de taxichauffeur (Jaap Stobbe) uit de auto gegooid. Hoek Prinseneiland en Galgenstraat.

Nadat ze de prostituée heeft aangesproken loop een baglady (Lettie Oosthoek) richting de Sloterdijkbrug (Brug 321).

Het centrum van Amsterdam vanuit de lucht gezien met linksboven de Stopera.

Een rondvaartboot vaart van de Amstel naar de Herengracht onder de Hendrick Jacobsz. Staetsbrug (Brug 35) door.
Deze locatie is ook te zien in The Love Boat.

Als de rondvaartboot over de Keizersgracht vaart en onder Brug 38 uitkomt botst de boot tegen het lijk van de prostituée aan.
Deze locatie is ook te zien in If it's Tuesday, this must be Belgium en Diamonds are Forever.

Rechercheur Eric Visser (Huub Stapel) zet zijn dochter Anneke (Tatum Dagelet) bij haar school af. Rembrandt College, Roelof Hartstraat 1. Tegenwoordig is hier The College Hotel gevestigd.

Op weg naar het plaats delict rijdt Eric over Weteringschans, met op de achtergrond het Rijksmuseum.

Hij slaat af bij de Tweede Weteringdwarsstraat waar schrijver Simon Carmiggelt toevallig op het terras zit en rijdt over de Dam.
De Dam is ook te zien in Roman Holiday, 10.32, Op de Hollandse Toer, The Love Boat, Murder, She Wrote, Alles is Liefde, Alles is Familie en The Last Vermeer.

Eric moet stoppen voor een vrachtwagen die met uitladen bezig is. Geen Amsterdam maar Vismarkt 21 in Utrecht.

Op de hoek Keizersgracht en Reguliersgracht wordt Eric bijgepraat door zijn collega Vermeer (Serge-Henri Valcke).

Eric luncht met Vermeer in de kantine van het politiebureau. Stopera, op dat moment nog niet in gebruik genomen. Op de achtergrond is pakhuis Het Arsenaal aan het Waterlooplein te zien.

Een aantal binnenopnamen, zoals de woning van Eric en Anneke, werd gemaakt in de First Floor Film Factory, Bolderweg 22 in Almere. In 2004 is de filmstudio gesloten.

Twee milieudeskundigen (Koos van der Knaap, Pieter Loef) nemen in het IJ, gezien vanaf het KNSM-eiland, watermonsters om te controleren of een fabriek het water niet vervuilt.

De volgende dag gaan Eric en Vermeer naar de plaats waar het lijk van één van de milieudeskundigen is gevonden. G.T. Ketjenweg ter hoogte van de Zamenhofstraat.

Samen met John van Meegeren (Wim Zomer) van de waterpolitie gaan Eric en Vermeer naar het mortuarium. Hoewel alleen hun voeten te zien zijn, zijn deze van de acteurs Koos van der Knaap en Pieter Loef. VU Medisch Centrum, De Boelelaan 1118.

Eric en John bespreken het onderzoek in een cafetaria. Jolly Hotel Carlton (nu NH Carlton), Vijzelstraat 4. Tegenwoordig heet de bar-restaurant Ter Marsch & Co.

Omdat de moordenaar een geoefend duiker moet zijn gaat Eric langs bij de plaatselijke duikvereniging Zeewolf waar hij Laura Willink (Monique van de Ven) leert kennen. Watersportcentrum De Duikelaar, Noordzijde 41.

In Margarita’s Cantina treedt een gitarist (Paco Garcia Fernandez) op en een heilsoldate (Simone Ettekoven) collecteert. Rum Runners, Prinsengracht 277. In 2002 sloot het café-restaurant, tegenwoordig is het een filiaal van pannenkoekenrestaurant Pancakes.
Eén van de figuranten in het Mexicaanse restaurant is de huidige hoofdredacteur van Story, Guido den Aantrekker. Hij staat rechts van de trap. De serveerster wordt gespeeld door Monique Klemann, zangeres van Loïs Lane die de titelsong heeft uitgevoerd, te horen tijdens de aftiteling.

De heilsoldate verlaat het restaurant. Geen echt restaurant maar de achteringang van Holland Casino aan de Leidsekade. Een deel van de trap is bij de verbouwing in 1991 weggehaald.

Ze loopt naar haar fiets. Sint Jacobsdwarsstraat 4.

De heilsoldate stapt op haar fiets. Krom Boomssloot 5.
Deze locatie is ook te zien in Komedie om Geld.

Als agenten (Lars Boom, Tjerk Risselada) een schreeuw horen rennen ze van de Sint Jacobsdwarsstraat naar de Sint Jacobsstraat.

De volgende ochtend vaart de stadsreiniging door de Grimburgwal met op de achtergrond de Amsterdamse Academische Club.
Deze locatie is ook te zien in Sense8.

Eric bezoekt Laura op haar werk, ze werkt als gids in het Rijksmuseum en staat voor de Nachtwacht.
Deze locatie is ook te zien in Jenny en Sense8.

Eric en Laura gaan uit eten bij ‘Chez Gaston’. Restaurant Bernisse Molen, Spuikade 1 in Geervliet; het restaurant is in 2017 gesloten. Deze scène werd op 9 augustus 1987 gefilmd.

Anneke en haar vriendje Willy (Edwin Bakker) gaan zelf op onderzoek uit bij de Montelbaanstoren, die op het moment van filmen in de steigers stond.
De toren is ook te zien in Nederlands in Zeven Lessen, Jenny, The Love Boat en Alles is Familie.

Eric brengt Laura naar huis. Hij rijdt van Binnenkant naar Kalkmarkt 13.

Het politiebureau was in werkelijkheid een vestiging van de Universiteit van Amsterdam, Roetersstraat 11 op Roeterseilandcampus. Het gebouw is gesloopt en vervangen door nieuwbouw.

De serveerster uit de cafetaria (Leontine Ruiters) ligt te zonnen in een rubberboot. Brouwersgracht, ter hoogte van Brug 56 en de Binnen Brouwersstraat.

Erics chef (Lou Landré) moet op gesprek komen bij de burgemeester (Jules Croiset), hoofdcommissaris (Helmert Woudenberg) en officier van justitie (Victor Tiebosch). Geen Amsterdam maar het stadhuis van Leiden, Stadhuisplein 1 in Leiden. Deze scène werd op 14 juni 1987 opgenomen.
Deze locatie is ook te zien in De Heineken Ontvoering.

Laura gaat naar haar psychiater, Martin Ruysdael (Hidde Maas). Alberdingk Thijmlaan 77 in Heemstede. Later in de film is de villa van dichtbij te zien. Het interieur en het boothuis waren decors in de studio.

’s Nachts patrouilleert de waterpolitie. De boot vaart onder de Stadhuisbrug in Utrecht.

Als er een verdachte is gaan er politiewagens op af. Nieuwe Achtergracht, de brug is de Halverstadbrug (Brug 260).

De politieauto’s rijden over de Zeedijk met links de Sint-Olofskapel.

Het pension van de verdachte (Hans Dagelet) is Oudezijds Voorburgwal 2.
Deze locatie is ook te zien in Ciske de Rat.

Eric ziet hoe de verdachte wegrijdt op een motor over de Armbrug (Brug 208).

De achtervolging wordt ingezet, de motor rijdt door de Slijkstraat.

Twee agenten te paard wordt om assistentie gevraagd, ze rijden via Rusland over de Oudezijds Achterburgwal. Omdat de paarden van de Nederlandse politie niet getraind worden om te steigeren moesten deze paarden uit Engeland komen.

De achtervolging gaat verder via de Spinhuissteeg, de Dwars Spinhuissteeg, Bergstraat, Herengracht en Blauwburgwal.

De motorrijder lijkt te ontsnappen via de Melkmeisjesbrug (Brug 16) over de Brouwersgracht, de Scharrebiersluis en het Kadijksplein.
De Scharrebiersluis is ook te zien in Ik ben Joep Meloen, Alles is Liefde en Bankier van het Verzet.

Op de Kattenbrugstraat kan de verdachte niet verder als de Mariniersbrug (Brug 272) opengaat.

Als de elektriciteit op zijn boot 's avonds uitvalt pakt een schipper (Pieter Lutz) zijn geweer en gaat naar buiten. Amstel, ter hoogte van de Hoge Sluis (Brug 246) waar een voorbijganger zijn hond uitlaat. De volgende dag doet de waterpolitie er onderzoek.

Omdat het technisch niet mogelijk was onderwateropnamen te maken in de grachten werden deze gemaakt bij Slag Baardmannetje in Oostvoorne. Hier liggen nog altijd wrakstukken die in de film te zien zijn.

De onderwaterscène in de boot werd gefilmd in het Sportfondsenbad West, Cornelis Dirkszstraat 11c.

Aan de hand van de luchtbellen wordt de moordenaar gevolgd. Als hij de Amstelsluizen binnenzwemt wordt besloten deze leeg te pompen. Deze scène werd gefilmd op 29 juni 1987.

Na een nieuwe tip over het verblijf van de moordenaar rijden Eric en Vermeer over de Sarphatistraat. Op de achtergrond is de Muiderpoort te zien.

Eric en Vermeer arriveren bij jachthaven De Amstel. Jachthaven de Koenen, Koenenkade 24 in het Amsterdamse Bos.

De moordenaar weet te ontsnappen per speedboot en vaart over de Amstel naar de Berlagebrug (Brug 423).

Eric heeft de achtervolging ingezet. Opnieuw de Magere Brug.

De achtervolging gaat over de Amsterdamse grachten, achtereenvolgens Herengracht, Keizersgracht, Reguliersgracht, Oudezijds Achterburgwal, Oudezijds Kolk, Lijnbaansgracht, opnieuw Keizersgracht (met waterfietsen), Groenburgwal en Raamgracht.

Op de hoek Reguliersgracht en Kerkstraat botst een politiewagen tegen een draaiorgel; Dick Maas heeft een hekel aan draaiorgels.

Omdat er in Amsterdam geen terrassen op waterniveau zijn werd een deel van de achtervolging in de Utrechtse grachten gefilmd. Oudegracht aan de Werf ter hoogte van de Stadhuisbrug.
Deze locatie is ook te zien in Kruimeltje.

Er werd zelfs een Amsterdamse rondvaartboot naar de Oudegracht gebracht; de boten varen onder de Viebrug.

Een fanfare vaart onder Brug 46 door, de brug tussen de Keizersgracht en de Leidsegracht. De dirigent wordt gespeeld door Bert Haanstra, regisseur van de film Fanfare, en het orkest speelt muziek uit die film.

De moordenaar gebruikt een halfgezonken woonboot als schans om de fanfare te ontwijken en springt over Brug 46. Deze scène werd op 25 augustus 1987 opgenomen.

De moordenaar lijkt te ontsnappen maar botst tegen een boot die ontploft. Open Waterfront met op de achtergrond het Centraal Station. Deze scène werd op 8 september 1987 gefilmd.

Eric vermoedt dat de moordenaar is ontsnapt via het riool. Oosterdok, op de achtergrond is een deel van het West-Indisch Pakhuis te zien. De rioolbuis is een decorstuk, Amsterdam heeft geen ondergronds gangenstelsel voor het riool.

Het ondergrondse rioolstelsel werd gebouwd in de garage van Leonard Lang, Daniël Goedkoopstraat 13, die destijds leeg stond.

Anneke en Willy gaan op ziekenbezoek bij haar vader. MC Slotervaart, Louwesweg 6 in Amsterdam. In 2018 is het ziekenhuis gesloten.
Het ziekenhuis is ook te zien in Lek.

In de stromende regen gaat de politie naar het huis van de moordenaar. Weteringstraat 33.

Eric en Laura maken een tochtje per waterfiets op de Amstel. Op de achtergrond is de Blauwbrug (Brug 236) te zien. Deze slotscène werd op de laatste opnamedag, 30 september 1987, gefilmd.

Rolverdeling De aftiteling vermeldt 50 rollen met de naam van de acteur, gevolgd door “en vele anderen”.

Eric Visser - Huub Stapel
Laura Willink - Monique van de Ven
Vermeer - Serge-Henri Valcke
Martin Ruysdael - Hidde Maas
John van Meegeren - Wim Zomer
Agent Potter - Tanneke Hartzuiker
Anneke Visser - Tatum Dagelet
Willy - Edwin Bakker, Horace Cohen (stem)
Chef - Lou Landré
Schipper - Pieter Lutz
Prostituée - Barbara Martijn
Maniak - Door van Boekel
Heilsoldate - Simone Ettekoven
Milieudeskundigen - Koos van der Knaap, Pieter Loef
Beheerder - Paul van Soest
Burgemeester - Jules Croiset
Hoofdcommissaris - Helmert Woudenberg
Vrachtwagenchauffeur - Gerard van Essen
Bijrijder - Bert Luppes
Baglady - Lettie Oosthoek
Taxichauffeur - Jaap Stobbe
Verdachte - Hans Dagelet
Dirigent - Bert Haanstra
Huishoudster - Louise Ruys
Gids rondvaartboot - Inge Ipenburg
Patholoog anatoom - Roelant Radier
Meisje in rubberboot - Leontine Ruiters
Jongen in woonboot - Don Duyns
Man stadsreiniging - Hans Beyer
Dokter - Freark Smink
Verpleegster - Myrna de Vries
Winkelier - Jan van Eijndthoven
Winkelmeisje - Leonie de Laat
Agenten bij heilsoldate - Lars Boom, Tjerk Risselada
Agent waterpolitie - Jan Winter
Agent rijkspolitie - Huub Goedegebuure
Politieagent - Frank Brouwer
Jongere agent - Flip Filz
Oudere agent - René Lobo
Bestuurder politieauto - Franklin Salamons
Tinus - Jan de Koning
Man met hond - Eric Kuit
Portier ziekenhuis - Leo Straus
Jongen pension - Marien Jongewaard
Bewaker - Frits Jansma
Mexicaanse gitarist - Paco Garcia Fernandez
Man op waterfiets - Simon van Collem
Vrouw op waterfiets - Inge Beekman
Junk - Moa Borm
Japanner - Hiromi Tojo
Officier van Justitie - Victor Tiebosch
Chinese koks - F.S. Tsjm, Kiew San Cheng
Serveerster Margarita's Cantina - Monique Klemann (tevens zangeres titelsong)
Collega prostituees - Lilian van Everdingen, Silvia Weve
Arts - Laurens Geels
Taxibestuurder - Ko van den Bosch
Man met camera rondvaartboot - Jan Doense
Padvinders - Scoutinggroep “Phoenix”

Trivia

De opnamen vonden plaats van 12 juni tot en met 30 september 1987.
Op 21 april 1987 verscheen in alle landelijke dagbladen een advertentie waarin gevraagd werd naar een woning die in de film te zou zijn als het appartement van Eric. Een geschikte locatie werd niet gevonden en uiteindelijk werd er een decor gebouwd in de First Floor Film Factory.

De Telegraaf, 21 april 1987

De achternamen Willink, Vermeer, Ruysdael, Potter en Van Meegeren zijn tevens de achternamen van schilders van wie werk zich in de collectie van het Rijksmuseum bevindt: Carel Willink, Johannes Vermeer, Jacob Ruysdael, Paulus Potter en Han van Meegeren.
Onder de titel Amsterdamned: De Stad - de Film - De Makers maakte Hans Heijnen een documentaire van 35 minuten over de totstandkoming van de film die op 30 januari 1988 werd uitgezonden door de AVRO. De uitzending kan worden teruggekeken op YouTube.
Ter ere van het 35-jarig bestaan van de film vertelt journalist Jan Doense, die in de film in de rondvaartboot te zien is, in een korte film over enkele locaties. Dick Maas plaatste de video op YouTube.
Op 8 september 2024, ruim 36 jaar na de eerste film, gingen de opnamen van start van Amsterdamned 2 met opnieuw Huub Stapel in de hoofdrol. De vervolgfilm zal op 12 december 2025 in de bioscoop in première gaan.

Uitgaven
De film is meerdere keren op dvd verschenen, ook in het buitenland en in combinatie met andere films, en is op blu-ray uitgebracht. De Amerikaanse blu-ray heeft een informatief audiocommentaar met Dick Maas (productie, scenario, muziek en regie) en Hans van Tongen (montage).