1 september 2025

1974 Oom Ferdinand en de Toverdrank





 
Première
  19 december 1974
Regie  Karst van der Meulen
Productie  Hans Melissen
Locaties  Abcoude, Baambrugge, Bussum, Hilversum

Inhoud
Een oude zeeman met een huis vol souvenirs heeft op zolder een schilderij van een dame waarvan hij de herkomst niet kent. Als zijn nichtje en twee vriendjes meehelpen met het opruimen van de zolder vinden ze een perkament met een toverspreuk. Als ze de spreuk voorlezen komt de dame tot leven.




 
Screenshots locaties
De broers Marc (Jeroen Teysen) en Robin Verlinden (René Teysen) hebben op de rivier Angstel gevaren. Ze leggen hun motorbootje aan de Koppelkade in Abcoude en lopen via Angsteloord naar hun ouderlijk huis.


 
Als ze wat later terugkomen zit Peter Faber (Maarten Jacobs) in hun bootje. Op de achtergrond is Molenweg 12 en 13 in Abcoude te zien.


 
Marc en Robin varen over het riviertje Gein en passeren de Oostzijdse molen, Gein Zuid 14 in Abcoude. Deze molen is ook bekend als Delphine, de naam die een Franse eigenaar ooit gaf, en als Mondriaanmolen, omdat Piet Mondriaan de molen meerdere keren heeft geschilderd.


 
Op een meer zien Marc en Robin 'Roomsoes', de boot van meneer Faber (Ton Stelloo), de vader van Peter, en even later het afgedreven bootje van Inge (Marianne Post). Ze bieden aan haar naar het huis van oom Ferdinand (Lex Goudsmit) te brengen waar ze logeert. Onbekende locatie, Loosdrechtse Plassen?


 
Vanuit hun bootje zien de kinderen hoe een vrouw de taartdieven Otto (Rob Bloemendal) en Gerrit (Daan Stigter) haar huis uitzet. Onbekende locatie.



Het bootje vaart onder de ophaalbrug en stopt een paar meter verder bij villa Donkervliet, Donkervlietse Binnenweg 8 in Baambrugge. Het huis is meerdere keren in de film te zien, onder andere als freule Esmeralda (Willeke Alberti) voor het eerst buitenkomt.
Locatie herkend door Christiaan Havinga.



Otto en Gerrit stelen een taart uit een huis. Onbekende locatie.



Oom Ferdinand gaat naar het huis van Marc en Robin. Hij rijdt in Bussum langs het hertenkamp aan de Plantsoenweg naar H.A. Lorentzweg 107. Hertenkamp Bussum is nog altijd op deze locatie gevestigd.


 
Otto en Gerrit ontvoeren Inge in een bakfiets. Onbekende locatie.


 
Marc zet de achtervolging in op zijn fiets. Hij wordt ingehaald door oom Ferdinand, die onzichtbaar is dankzij de toverdrank, en Robin die in de auto zitten. Dr. Koomanstraat 47 en 39 in Abcoude.


 
De bakfiets botst bijna tegen een man aan die een peuter fotografeert. Stationsstraat 52 in Abcoude.


 
Vanuit hun auto zien meneer Faber en Peter de auto met de onzichtbare oom Ferdinand, Marc en Robin voorbijkomen. Meneer Faber besluit er achteraan te gaan. Onbekende locatie.


 
Een man die een fiets repareert wordt bijna omver gereden. Metron Technische Noviteiten, Kerkstraat 40-42 in Abcoude. Tegenwoordig bevindt zich een stomerij op deze locatie.


 
Een glazenwasser (Rimko Haanstra) kijkt naar de achtervolging en heeft niet door dat het raam wordt opengedaan.


 
De bakfiets rijdt een straat in. Dit lijkt Kerkplein 37 in Abcoude te zijn.


 
Vervolgens rijdt de bakfiets via de Heinkuitenbrug van de Brugstraat naar de Heinkuitenstraat in Abcoude.


 
De bakfiets rijdt een woonwijk in. Ze rijden over de Torenlaan ter hoogte van de Piet van Wijngaerdtlaan in Abcoude.


 
Marc ziet de bakfiets aan de andere kant van het kanaal. Torenlaan 23 en 25 in Abcoude.



Een vrouw ziet de achtervolging en laat van schrik het laken op Otto vallen die bijna een aanrijding veroorzaakt. Stationsstraat in Abcoude, het raam bevindt zich bij nummer 12.



In een woonwijk komt de auto tot stilstand. Oom Ferdinand, nog altijd onzichtbaar, en de broers gaan verder op fietsen. Onbekende locatie(s).


 
Nadat Inge is bevrijd gaan Marc en Robin 's avonds naar meneer Faber om excuses aan te bieden. Lieven de Keylaan, ter hoogte van de Simon Stevinweg, in Hilversum. Op de achtergrond is de Goede Herderkerk te zien, deze is in 1996 gesloopt om te plaats te maken voor een school.


 
Marc en Robin zien hoe Otto en Gerrit inbreken bij de taartenfabriek van meneer Faber. In de fabriek komen ze erachter dat ze de toverdrank zijn vergeten en gaan weer naar buiten. Onbekende locatie, van de buitenkant van het gebouw is niet veel te zien. 


 
Gerrit en Otto wandelen over straat en hebben niet door dat Inge hun gesprek kan horen. Onbekende locatie.


 
Als hij wordt geroepen loopt Peter de tuin in. Even later belt oom Ferdinand met het portret van Esmeralda aan en doet mevrouw Faber (Henny Alma) open. Onbekende locatie(s).


 
Rolverdeling  De begintitels vermelden 10 namen, zonder de naam van het personage. De acteurs in de kleinere rollen worden niet genoemd. Op de aftiteling wordt het Goois Miniatuur Theater bedankt, wellicht dat leden van dit amateurgezelschap deze rollen hebben gespeeld.
  • Oom Ferdinand - Lex Goudsmit
  • Freule Esmeralda - Willeke Alberti
  • Marc Verlinden - Jeroen Teysen
  • Robin Verlinden - René Teysen
  • Inge - Marianne Post
  • Peter Faber - Maarten Jacobs
  • Meneer Faber - Ton Stelloo
  • Mevrouw Faber - Henny Alma
  • Otto - Rob Bloemendal
  • Gerrit - Daan Stigter
  • Glazenwasser - Rimko Haanstra (tevens regie assistent)




 
Trivia
  • De opnamen vonden plaats in de zomer van 1974 en begonnen op 28 juni.
  • Oorspronkelijk zou een jonkheer op het schilderij staan. Toen Willeke Alberti aan Karst van der Meulen vroeg of ze een keer bij de opnamen aanwezig mocht zijn vroeg de regisseur of ze belangstelling had om mee te spelen. Toen ze ja zei werd het scenario herschreven en de jonkheer vervangen door een freule.
  • De broers Jurre Haanstra (muziek) en Rimko Haanstra (regie assistent en figurant) zijn zonen van regisseur Bert Haanstra.
  • In een interview met de Leidse Courant vertelt Karst van der Meulen voorafgaand aan de opnamen dat de film naast Abcoude zal worden opgenomen in Ankeveen, Loosdrecht en Weesp. Het is niet bekend of hier gefilmd is. Hij noemt ook een villa in Loenersloot als het huis van oom Ferdinand maar dat werd villa Donkervliet in Baambrugge.

Uitgave
Deze film is niet op dvd of blu-ray uitgebracht. Voor de screenshots is gebruik gemaakt van een gedigitaliseerde versie van een huurvideo.

Screenshots © Gofilex Film

1 augustus 2025

1919 Een Carmen van het Noorden






 
Première
  18 juli 1919
Regie  Maurits Binger, Hans Nesna
Productie  Filmfabriek Hollandia
Locaties  Overveen, Amsterdam, Haarlem

Inhoud  De sensuele fabrieksarbeidster Carmen verleidt de eenvoudige soldaat Jozef. Hij verlaat voor haar zijn verloofde en deserteert uit het leger; gebaseerd op de nouvelle Carmen van Prosper Mérimée uit 1845 die ook de basis vormde voor de gelijknamige opera van George Bizet uit 1875.




 
Screenshots locaties
Soldaat Jozef (Adelqui Migliar) gaat naar de boerderij waar zijn moeder (Paula de Waart) en zijn pleegzus en verloofde Mareike (Jeanne van der Pers) wonen. Onbekende locatie.


 
Jozef en Mareike wandelen door een park en passeren een landhuis. Buitenplaats Elswoutshoek, Elswoutslaan 2 in Overveen. Tegenwoordig is hier een B&B gevestigd.


 
In de stad werkt Carmen (Annie Bos) in een sigarettenfabriek. Onbekende locatie.


 
Als Carmen in een gevecht een andere vrouw heeft verwond met een mes wordt ze door Jozef vastgezet. Het lukt haar om hem te verleiden en hij laat haar per roeiboot ontsnappen. Onbekende locatie.


 
Carmen roeit naar het café waar de smokkelaarsbende waar ze deel van uitmaakt bijeenkomt. Oudezijds Voorburgwal en Oudezijds Kolk in Amsterdam.
Deze locatie is ook te zien in Ciske de Rat.


 
Het café en andere binnenopnamen werden gemaakt in de Filmfabriek Hollandia, Antoniestraat 8 in Haarlem. In 1923 ging de filmmaatschappij failliet, in 1988 werd het gebouw gesloopt.


 
Een man geeft een brief van Carmen aan Jozef. Onbekende locatie.


 
De man neemt Jozef mee naar Carmen. Oudezijds Voorburgwal 8 in Amsterdam.
Deze locatie is ook te zien in Ciske de Rat en Amsterdamned.


 
Een sergeant en twee soldaten zijn op zoek naar Jozef. Ze luisteren aan de deur van het café waar hij met Carmen is. Onbekende locatie.



Carmen neemt Jozef, inmiddels oneervol ontslagen uit het leger, mee naar haar huis. Onbekende locatie.



Een jaloerse Jozef achtervolgt Carmen die in een besneeuwd duinlandschap naar een café gaat. Onbekende locatie; volgens de databank van Eye werd er gefilmd in Bloemendaal, is dat hier?


 
Operazanger Dalboni (Jan van Dommelen) neemt zijn gezelschap mee naar het danshuis waar Carmen ook aanwezig is, terwijl buurtbewoners toekijken. Onbekende locatie; op de deur staat Barend Jansen en het getal 22, het is niet duidelijk of de naam en huisnummer van het café een decorstuk is of een echte locatie. Volgens een artikel op Ons Amsterdam is er een danshuis met de naam Barend Jansen op de Zeedijk geweest, maar niet op nummer 22.



Jozef wacht bij een restaurant totdat Carmen en Dalboni naar buiten komen. Onbekende locatie.


 
Een wanhopige Jozef staat op een brug. Kolksluis in Amsterdam, op de achtergrond is de Oudezijds Kolk te zien.


 
Dalboni speelt de rol van toreador in een opvoering van de opera Carmen. Onbekende locatie, studio?


 
Jozef gaat naar de schouwburg, op zoek naar Carmen. Zijingang Stadsschouwburg, Raamvest in Haarlem. De schouwburg was een jaar eerder in gebruik genomen.


 
Carmen heeft voor Dalboni gekozen. Ze verlaten hun huis en nemen een taxi. Onbekende locatie.


 
Na twee jaar gevangenschap wordt Jozef vrijgelaten en staat Mareike op hem te wachten. Onbekende locatie; dit is dezelfde muur waar Jozef voor stond toen hij de brief van Carmen kreeg.


 
Rolverdeling  In de Amerikaanse versie, Carmen of the North, wordt alleen de naam van Annie Bos (als Anna Bos) genoemd bij de begintitels. Tussen haakjes staat de naam zoals vermeld in de tussentitels in de Amerikaanse kopie.
  • Carmen - Annie Bos
  • Jozef (Joseph Stanley) - Adelqui Migliar
  • Dalboni - Jan van Dommelen
  • Moeder van Jozef - Paula de Waart
  • Mareike (Mary) - Jeanne van der Pers
  • Overige rollen - Ernst Winar, Fred Homann, Leni Marcus




 
Trivia
  • Omdat in de film een operavoorstelling te zien is trad bij bioscoopvertoningen soms een zanger op, naast live muziek.
  • Dankzij haar vertolking van Carmen kreeg Annie Bos in Amerika een filmcontract aangeboden. Ze zou als Anna Boas in één Amerikaanse filmproductie optreden, Without Fear (1922). Vanwege een oogziekte die niet in Amerika behandeld kon worden keerde ze terug naar Europa. 
  • De film werd jarenlang als verloren beschouwd, totdat in 1973 in Amerika een exportkopie met Engelstalige tussentitels werd teruggevonden. Voor de Amerikaanse markt was het einde van de film gewijzigd en wordt Carmen niet neergestoken.
  • Op 3 juli 1985 vond op initiatief van filmverzamelaar Peter Kok een vertoning plaats met muziek van het filmorkest Max Tak. De voorstelling was een succes en er werden meer vertoningen georganiseerd.
  • De film werd in 2007 samen met 15 andere films opgenomen in de Canon van de Nederlandse film.
  • In 2009 werd een herverfilming gemaakt met Sanguita Akkrum als Carmen en Tygo Gernandt als Joz(ef) onder regie van Jelle Nesna, kleinzoon van Hans Nesna.

Uitgave
Deze film is niet op dvd of blu-ray uitgebracht maar kan gratis bekeken worden op de website van het Eye Filmmuseum.

Screenshots: Eye Filmmuseum; de film bevindt zich in het publieke domein